Mức độ bảo vệ môi trường và lượng phát thải của ô tô điện vẫn còn là một vấn đề gây tranh cãi cho tới thời điểm hiện tại.
Mặc dù có thể tất cả các dấu hiệu đều chỉ ra rằng xe điện tốt hơn cho môi trường so với những chiếc xe chạy động cơ đốt trong, nhưng vẫn còn rất nhiều vấn đề đối với ngành công nghiệp này kể từ khi Tesla lần đầu tiên xuất hiện. Dấu chân carbon là một trong số đó.
Carbon footprint (Dấu chân carbon - lượng khí thải carbon) là thước đo tất cả lượng khí thải nhà kính phát sinh từ việc tạo ra, sử dụng và cuối cùng là thải bỏ một sản phẩm hoặc dịch vụ. Nó bao gồm nhiều loại khí, chẳng hạn như carbon dioxide (CO2), chủ yếu do con người thải ra, cùng với khí mê-tan (CH4), oxit nitơ (NO2) và flo (F).
Những khí nhà kính này có tác động có hại đến sức khỏe con người và làm trầm trọng thêm hiệu ứng nhà kính, dẫn đến sự nóng lên toàn cầu.
Dựa theo các nghiên cứu và số liệu từ các tổ chức uy tín trên thế giới, chuyên trang Carscoops sẽ phân tích để đánh giá liệu rằng những chiếc ô tô điện có thực sự “xanh” và tạo ra ít khí thải cũng như dấu chân carbon hơn các loại xe truyền thống hay không.
Dấu chân carbon của xe điện phụ thuộc vào nguồn điện
Điện là nhiên liệu của ô tô điện, đây là một điều hiển nhiên. Hiểu một cách đơn giản, nếu việc sản xuất điện là sạch và có ít khí thải carbon hơn, thì đồng nghĩa với việc mẫu xe điện sử dụng nguồn điện đó cũng “xanh” hơn.
Tuy nhiên, liệu điều này có dễ dàng đạt được? Bỏ qua các quốc gia thuộc thế giới thứ ba, ngay cả Hoa Kỳ là một cường quốc nhưng cũng chủ yếu tạo ra điện từ các nhà máy điện hạt nhân, than đá và khí đốt tự nhiên. Một phần nhỏ đến từ các nguồn tái tạo như năng lượng mặt trời, gió và nhà máy thủy điện.
Nếu nguồn điện được tạo ra sạch và có lượng khí thải carbon thấp, thì ô tô điện sẽ trở nên rất tốt cho môi trường. Nhưng nếu bản thân việc cung cấp điện gây ảnh hưởng đến môi trường, thì chiếc xe điện của bạn từ “anh hùng” lại biến thành “tội đồ”.
Ở các nước đang phát triển, đây là một nhược điểm lớn của ô tô điện. Ví dụ, ở Ấn Độ, hầu hết điện năng đến từ các nhà máy chạy bằng than, vốn là nguồn tài nguyên thiên nhiên của Trái đất.
Xe được sạc từ loại điện thiếu thân thiện với môi trường này có dấu chân carbon nhiều như ô tô chạy bằng xăng hoặc dầu diesel và tiếp tục gây thêm hiệu ứng nhà kính.
Đối với các quốc gia có nguồn điện không sạch, động cơ xăng vẫn có ý nghĩa hơn. Đặc biệt là ở các quốc gia như Ấn Độ, trọng tâm nằm ở những khối động cơ nhỏ hơn, tiết kiệm nhiên liệu hơn.
Hầu hết ô tô ở các nước đang phát triển đều có đặc điểm chung như vậy, đó là có công suất và mô-men xoắn khá thấp. Tuy nhiên, trọng tâm nằm ở tính thực dụng, nơi mà người dùng chỉ quan tâm đến lợi ích mà mẫu xe có thể mang lại so với giá tiền.
Xe điện của Mỹ thân thiện với môi trường hơn xe Trung Quốc?
Khi nói đến lượng khí thải carbon, mối quan tâm thứ hai đó là việc sản xuất pin cũng liên quan đến rất nhiều khí thải. Quá trình chế tạo pin sinh ra carbon dioxide do môi trường phải gánh chịu rất nhiều điều, từ việc khai thác các khoáng chất như lithium, đến việc tổng hợp các vật liệu đó thành pin, sau đó vận chuyển các loại pin trên phạm vi toàn cầu.
Có thể nói, mỗi khối pin và các bộ phận khác của ô tô đều mang trên mình một “gánh nặng” đối với môi trường.
Tuy nhiên, các nghiên cứu chỉ ra rằng việc sản xuất pin ở Mỹ sẽ sinh ra lượng khí thải carbon thấp hơn so với Trung Quốc, quốc gia dẫn đầu thế giới về sản xuất pin.
Mặc dù việc sản xuất xe điện gây ra nhiều ô nhiễm hơn so với xe hơi truyền thống, nhưng vấn đề là nếu bạn càng lái xe điện nhiều thì sự khác biệt về phát thải khí nhà kính càng được xóa bỏ nhanh hơn.
Một nghiên cứu của Đại học Michigan chỉ ra rằng lượng khí thải carbon sẽ được trung hòa trong khoảng thời gian “từ 1,4 đến 1,5 năm đối với xe sedan, 1,6 đến 1,9 năm đối với SUV và khoảng 1,6 năm đối với xe bán tải, dựa trên khoảng cách trung bình đã đi tại Hoa Kỳ."
Tương lai nào cho ô tô điện
Hiện nay, ngay cả các nhà khoa học vẫn thường bất đồng quan điểm khi nói đến ô tô điện. Một số người tin rằng trái đất không có đủ nguyên liệu thô để tạo ra số lượng pin cần thiết cho quá trình điện khí hóa.
Trong khi đó, nhiều người cho rằng áp lực lớn đối với môi trường do sản xuất pin gây ra có thể làm trầm trọng thêm hiệu ứng nhà kính và gây ra sự tàn phá khí hậu nhiều hơn.
Mặc dù nhiều chính phủ trên thế giới đã bắt đầu coi xe điện là ưu tiên hàng đầu, nhưng họ vẫn còn một chặng đường dài nếu muốn cải thiện mức độ gây ô nhiễm trong quá trình sản xuất.
Một số người đã tự lắp những tấm thu năng lượng mặt trời, sau đó lý nguồn điện sạch ấy để chạy xe và thậm chí là dùng trong sinh hoạt. Nguồn điện nếu còn thừa cũng có thể được bán lại. Đây được xem là một giải pháp tương đối bền vững.
Một lợi thế khác của việc sở hữu xe điện đó là những phương tiện này nhìn chung dễ bảo trì hơn và rẻ hơn. Không động cơ nào cần bảo dưỡng hay thay dầu, đồng thời ắc quy cũng sử dụng được lâu hơn nhiều so với thông thường.
Chắc chắn, có rất nhiều lợi thế đối với ô tô điện, nhưng có một nhược điểm cố hữu nằm ở mạng lưới sạc. Thực tế, việc phải sạc xe trong các chuyến đi đường dài là một trải nghiệm không hề dễ chịu.
Đối với những gia đình chỉ sở hữu một chiếc ô tô, xe điện cũng không phải lựa chọn quá phù hợp nếu xét tới sự bất tiện khi sạc xe, nhất là khi không phải mọi nơi đều có mạng lưới sạc tốt và được bố trí hợp lý.
Một nghiên cứu cũng chỉ ra rằng nhu cầu ngày càng tăng sẽ đòi hỏi các nhà sản xuất ô tô phải khai thác nhiều lithium hơn. Các chuyên gia ước tính để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của pin xe điện, thế giới sẽ cần thêm 300 mỏ lithium-ion mới vào năm 2035.
Theo Carscoops
Quốc Bình
