Gareth Southgate đã dẫn dắt đội tuyển Anh đạt nhiều thành tích ấn tượng, đơn cử như việc lọt vào chung kết Euro 2 lần liên tiếp, nhưng liệu đó là do tài năng hay chỉ đơn thuần là may mắn, mức độ khó khăn trong các giải đấu mà Anh phải đối mặt sẽ là câu trả lời cho tất cả.
Dưới sự dẫn dắt của Gareth Southgate, đội tuyển Anh đã có những bước tiến vượt bậc trên đấu trường quốc tế, điển hình là việc tiến vào chung kết Euro 2 lần liên tiếp. Tuy nhiên, vẫn còn những ý kiến trái chiều về việc liệu thành công này có phải do tài năng thực sự của Southgate hay chỉ là may mắn từ các lá thăm thuận lợi.
Để đánh giá khách quan hơn, chúng ta cần phân tích kỹ lưỡng mức độ khó khăn mà đội tuyển Anh phải đối mặt trong các giải đấu lớn.
Để đánh giá một cách khách quan, chúng ta sử dụng bảng xếp hạng thế giới của FIFA làm cơ sở. Mặc dù không hoàn hảo 100%, phương pháp này cung cấp một thước đo định lượng về sức mạnh của các đội tuyển. Cách tính như sau:
- Cộng thứ hạng thế giới của tất cả đối thủ mà Anh gặp trong một giải đấu
- Chia tổng số đó cho số trận đấu
- Số điểm càng thấp nghĩa là đối thủ càng mạnh, giải đấu càng khó
Những giải đấu dễ nhất:
| Giải đấu | Điểm trung bình | Đối thủ chính |
|---|---|---|
| World Cup 2006 | 36 | Thụy Điển (14), Paraguay (35), Trinidad & Tobago (91), Ecuador (30), Bồ Đào Nha (8) |
| Euro 2016 | 29 | Wales (12), Slovakia (25), Nga (56), Iceland (21) |
| Euro 2024 | 27 | Serbia, Đan Mạch, Slovakia, Slovenia, Thụy Sĩ, Hà Lan (7), Tây Ban Nha (8) |
World Cup 2006 được đánh giá là giải đấu dễ nhất với Anh. Họ chỉ phải đối đầu với một đội trong top 10 (Bồ Đào Nha) và hai đội ngoài top 30 (Paraguay và Trinidad và Tobago).
Euro 2016 và Euro 2024 cũng được xem là những giải đấu tương đối thuận lợi. Tại Euro 2024, mặc dù phải đối mặt với Hà Lan và Tây Ban Nha, nhưng các đối thủ còn lại đều có thứ hạng thấp hơn Anh đáng kể.
Những giải đấu khó khăn nhất:
| Giải đấu | Điểm trung bình | Đối thủ chính |
|---|---|---|
| Euro 2000 | 10 | Bồ Đào Nha (5), Romania (10), Đức (11) |
| Euro 1992 | 11 | Pháp (19), Đan Mạch (9), Thụy Điển (4) |
| World Cup 2014 | 12 | Ý (11), Uruguay (10), Costa Rica (16) |
Euro 2000 và Euro 1992 được đánh giá là những giải đấu khó khăn nhất với Anh. Tại Euro 2000, họ phải đối mặt với hai đội trong top 10 và một đội xếp hạng 11. Ở cả hai giải đấu này, Anh đều bị loại ngay từ vòng bảng, cho thấy sức mạnh của các đối thủ.
World Cup 2014 cũng là một giải đấu khó khăn, khi cả ba đối thủ của Anh đều nằm trong top 16 thế giới.
Để đánh giá sâu hơn về năng lực của đội tuyển Anh, có thể phân tích thành tích của Tam Sư trước các đội được xếp hạng trong top 10 thế giới tại các giải đấu lớn từ năm 1992.
| Giai đoạn | Số trận | Số trận thắng | Tỷ lệ thắng |
|---|---|---|---|
| Trước Southgate (1992 - 2016) | 19 | 4 | 21% |
| Dưới thời Southgate (2016 - nay) | 9 | 4 | 44% |
Số liệu cho thấy dưới thời Southgate, tỷ lệ thắng của Anh trước các đội mạnh đã tăng đáng kể.Trong 8 năm gần đây, Anh đã giành được nhiều chiến thắng trước các "gã khổng lồ" hơn so với 24 năm trước đó.
Các chiến thắng đáng chú ý dưới thời Southgate:
- Hà Lan 2-1 (Bán kết Euro 2024)
- Croatia 1-0 (Vòng bảng Euro 2020)
- Đức 2-0 (Vòng 16 đội Euro 2020)
- Đan Mạch 2-1 (Bán kết Euro 2020)
Một yếu tố quan trọng cần xem xét là vị trí của Anh trong các lá thăm. Tại Euro 2020 và Euro 2024, Anh may mắn khi không phải đối đầu với các đội mạnh nhất như Bỉ và Pháp cho đến trận chung kết.
Từ năm 1996 đến 2012, các đối thủ của Tam Sư ở vòng tứ kết gồm Tây Ban Nha, Brazil, Bồ Đào Nha và Ý. Chiến thắng duy nhất của Anh trong số này là trước Tây Ban Nha trên chấm phạt đền tại Euro 1996. Dưới thời Southgate, Anh đã gặp Thụy Điển, Ukraine, Pháp và Thụy Sĩ, và giành ba chiến thắng trong bốn trận.
Dưới sự dẫn dắt của Gareth Southgate, đội tuyển Anh đã có những bước tiến đáng kể trong các giải đấu lớn, đặc biệt là ở vòng loại trực tiếp. Trước thời Southgate, Anh thường bị loại sớm khi gặp các đối thủ mạnh ở tứ kết, như trận thua Brazil năm 2002 và Bồ Đào Nha năm 2004 và 2006.
Tuy nhiên, kể từ khi Southgate nắm quyền, đội tuyển Anh đã liên tục vượt qua vòng tứ kết trong ba giải đấu lớn gần đây: World Cup 2018, Euro 2020 và Euro 2024.
Không chỉ dừng lại ở tứ kết, Southgate còn đưa Anh tiến xa hơn trong các giải đấu. Ông đã giúp đội tuyển lọt vào bán kết World Cup 2018 - một thành tích mà Anh chưa đạt được kể từ năm 1990. Đặc biệt, dưới sự dẫn dắt của Southgate, Anh đã lần đầu tiên kể từ năm 1966 góp mặt trong trận chung kết của một giải đấu lớn tại Euro 2020, và tiếp tục duy trì phong độ này bằng việc lọt vào chung kết Euro 2024.
Song song với việc cải thiện thành tích, Southgate cũng đã mang đến một sự thay đổi đáng kể trong lối chơi của đội tuyển Anh. Dưới sự chỉ đạo của ông, đội bóng đã phát triển một phong cách thi đấu linh hoạt hơn, có khả năng thích ứng với nhiều đối thủ khác nhau.
Điều này đã giúp Anh thoát khỏi cái mác "đội bóng một chiều" mà họ thường bị gán trước đây, và trở thành một đối thủ đáng gờm trên đấu trường quốc tế.
Việc đánh giá thành công của đội tuyển Anh dưới thời Gareth Southgate cần xem xét cả yếu tố may mắn và tài năng.Mặc dù có sự thuận lợi trong các lá thăm, không thể phủ nhận rằng Southgate đã giúp Anh cải thiện đáng kể thành tích trước các đội mạnh và trong các vòng đấu loại trực tiếp.
Tỷ lệ thắng tăng từ 21% lên 44% trước các đội top 10 là một minh chứng rõ ràng cho sự tiến bộ. Tuy nhiên, để khẳng định vị thế của mình như một "gã khổng lồ thực thụ", đội tuyển Anh cần phải chứng minh khả năng giành chiến thắng trong các trận đấu quyết định, đặc biệt là trước những đối thủ mạnh nhất.
Trận chung kết Euro 2024 với Tây Ban Nha sẽ là cơ hội lớn để Southgate và các học trò khẳng định giá trị của mình, đồng thời xóa tan mọi nghi ngờ về yếu tố may mắn trong thành công của họ.
Nếu Anh có thể giành chiến thắng, đó sẽ là bằng chứng thuyết phục nhất cho thấy họ đã thực sự trở thành một thế lực đáng gờm trên đấu trường quốc tế, với danh hiệu Euro đầu tiên trong lịch sử đất nước.
Ngọc Thanh
